Ομιλία για το ΓΕΣΥ

Έντιμε κύριε Υπουργέ Υγείας, Αγαπητοί συνάδελφοι, εκπρόσωποι ιατρικών εταιρειών, φαρμακευτικών εταιρειών, ασφαλιστικών εταιρειών, νοσηλευτές, νοσηλεύτριες, φίλοι και φίλες

Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζουμε σήμερα στο ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ το οποίο πραγματοποιείται 10 ημέρες πριν την ψήφιση από την βουλή του τελικού νομοσχεδίου για το ΓΕΣΥ το οποίο θα αρχίσει η εφαρμογή του την 1η Ιουλίου του 2015.   Η Ένωση (Ιδιωτών) Ιατρών Κύπρου (ΕΝ.Ι.Κ) ιδρύθηκε το Φεβρουάριο του 2013 και εγκρίθηκε από τους κρατικούς φορείς το Σεπτέμβριο 2013 οπότε άρχισε και η δραστηριοποίηση της.   Η ΕΝ.Ι.Κ δεν είναι συνδικαλιστική οργάνωση, δεν μπορεί να απεργεί, εκφράζει τις ανησυχίες των ιδιωτών ιατρών.  Οι ιδιώτες ιατροί όπως και οι κυβερνητικοί ιατροί ανήκουν στο ΠΙΣ που είναι κατά το νόμο το θεσμικό μας όργανο.   Ο σκοπός της ίδρυσης της είναι η διαφύλαξη των δικαιωμάτων των ιδιωτών ιατρών της Κύπρου και ανάδειξη του πολυδιάστατου έργου αυτών.   Ακόμη έχει σκοπό την οργάνωση ιατρικών σεμιναρίων για την συνεχή επιστημονική ανέλιξη των ιδιωτών ιατρών.  Οι ιδιώτες ιατροί αποτελούν την πλειοψηφία των ιατρών, το 80% στην Κύπρο και έχουν κάθε δικαίωμα να εκφράζουν τις απόψεις τους και να διεκδικούν τα δικαιώματα τους.  Βασικός στόχος της ΕΝ.Ι.Κ είναι η εφαρμογή ενός σωστού, λειτουργικού, ποιοτικού και βιώσιμου Γενικού Σχεδίου Υγείας (ΓΕΣΥ).   Η ΕΝ.Ι.Κ μέσα σε ένα χρόνο δραστηριοποίησης πέτυχε αρκετά και μπορεί να πετύχει περισσότερα με την βοήθεια την δική σας, αφού εγγραφούν μέλη αυτής όλοι οι ιδιώτες ιατροί.   Τώρα ας μου επιτραπεί να προβώ σε μια ανάλυση των μειονεκτημάτων και των πλεονεκτημάτων του Παρόντος Συστήματος Υγείας, του Προτεινόμενου από το Υπουργείου Υγείας και του Μεικτού Συστήματος Υγείας.

Παρόν Σύστημα Υγείας:

Χαρακτηρίζεται από υπερφόρτωση των δημοσίων νοσηλευτηρίων.   Το 80% του πληθυσμού απευθύνεται σ’ αυτά.   Μπορούν να εξυπηρετήσουν το 50% .   Μεγάλες λίστες αναμονής, ελλείψεις κλινών.   Είναι απαράδεκτο καρκίνοι να μένουν αδιάγνωστοι για μήνες λόγω του ότι καθυστερεί να γίνει η βιοψία με αποτέλεσμα να γίνεται εξάπλωση του όγκου.   Αυτή η παρακμή αντισταθμίστηκε με τη χορήγηση δωρεάν φαρμακευτικής αγωγής στα δημόσια νοσηλευτήρια.   Η υπερβολική και η αχρείαστη συνταγογράφηση μαζί με την αλόγιστη αγορά εξοπλισμού οδήγησαν σε σπατάλες εκατομμυρίων εδώ και χρόνια συμβάλλοντας σημαντικά στους λόγους που οδήγησαν τη χώρα μας στην οικονομική κρίση.

Από την άλλη στα Ιδιωτικά νοσηλευτήρια επιβάλλεται η συνεχής βελτίωση και αναβάθμιση των υπηρεσιών όπως και η 24ώρη αφοσίωση του ιατρού στις ανάγκες του ασθενούς.   Ο ασθενής επιλέγει τον ιατρό του και το νοσηλευτήριο.

Προτεινόμενο Σχέδιο Υγείας

Είναι κοινό μυστικό ότι εάν δεν υπήρχε η οικονομική κρίση και το μνημόνιο δύσκολα θα έβγαινε από τα συρτάρια του υπουργείου Υγείας.

Εδώ υπάρχουν διάφορες τοποθετήσεις που αναφέρονται δήθεν στη δωρεά δημόσια υγεία.   Όχι μόνον δεν είναι δωρεάν, είναι πανάκριβη.   Το κόστος λειτουργίας ενός δημόσιου νοσηλευτηρίου είναι πιο ακριβό από ότι το ανάλογο ιδιωτικό.

Πλεονεκτήματα αυτού είναι ότι είναι καθολικό και ασφαλίζει όλους τους πολίτες.   Βασικό του μειονέκτημα είναι ότι είναι μονοπωλιακό και η παγκόσμια εμπειρία από παρόμοια σχέδια υγείας έδειξε α) μεγάλες λίστες αναμονής με υποβάθμιση της ποιότητας β) έλλειψη ρευστότητας από κατάχρηση του συστήματος και συνεχούς αύξησης των εισφορών εις βάρος των οικονομικών του λαού και του κράτους.  Εδώ θα δώσω ένα πραγματικό παράδειγμα πως κατανέμεται ο σφαιρικός προϋπολογισμός του ΓΕΣΥ: (στοιχεία από έγκυρη πληροφόρηση του ΟΑΥ)

Σφαιρικός Προϋπολογισμός ΓΕΣΥ: 1,2 δις. ευρώ.

Τα 890 εκ. ευρώ αφορούν το ΓΕΣΥ.   Τα υπόλοιπα 310 εκ. ευρώ αφορούν έξοδα που κατανέμονται από το Υπουργείο Υγείας.   Άρα το ΓΕΣΥ έχει μόνον 890 εκ. ευρώ.

Α) Το 40% αυτών πάνε στη Νοσοκομειακή περίθαλψη (δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτήρια) και αφορούν νοσηλείες και αμοιβές ιατρών, δηλ. 356 εκ. ευρώ.

Β) Το 60% αυτών πάνε στην Εξωνοσοκομειακή περίθαλψη και αφορούν πρωτοβάθμια περίθαλψη, δευτεροβάθμια περίθαλψη  που δεν νοσηλεύεται, φάρμακα, ακτινολογικές εξετάσεις, αναλύσεις, δηλ. 534 εκ. ευρώ.

Ερωτήματα: 1) Γιατί 310 εκ. ευρώ στο Υπουργείο Υγείας.   Το Υπουργείο Υγείας σαν διοικητική υπηρεσία δικαιούται 10-15% του προϋπολογισμού, δηλαδή 120-150 εκ. ευρώ και όχι 310 εκ. ευρώ.

2) Γιατί οι νοσηλείες που έχουν το μεγαλύτερο κόστος πάνε 356 εκ. ευρώ και στην εξωνοσοκομειακή περίθαλψη πάνε 534 εκ. ευρώ, δηλαδή περισσότερα.

Ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας έχουν 2700 κλίνες ασθενών (1300 δημόσιος + 1400 ο ιδιωτικός).   Να πούμε ότι ο δημόσιος τομέας έχει 100% πληρότητα και ο ιδιωτικός 50% πληρότητα άρα τα κρεβάτια που χρησιμοποιούνται όλα είναι 2000.   Η Πολυκλινική Υγεία έχει 126 κλίνες με πληρότητα σχεδόν 100%.   Έχει το 6% των κλινών άρα δικαιούται. 21,36 εκ. ευρώ.    Πως θα επιβιώσει όταν τώρα χρειάζεται 60 εκ. κατ’ έτος.

Εδώ φαίνεται με τη μη σωστή κατανομή του σφαιρικού προϋπολογισμού οδηγείται το ΓΕΣΥ σε χρεοκοπία. Ακόμη το ποσό των 1,2 δις. εκ. ευρώ δεν είναι σωστό.   Σκεφθείτε το 2011 ήτο 1,4δις. ευρώ.   Τώρα το 2014 υπό συνθήκες ανεργίας, οικονομικής κρίσης κανονικά θα έπρεπε να είναι 1,7 δις. ευρώ.   Ακόμη ένας λόγος για χρεοκοπία του ΓΕΣΥ.   Ο φόβος και η ανησυχία μας είναι να μην καταντήσουμε την υγεία σαν αυτή της Ελλάδας όπου ο αντίστοιχος μονοπωλιακός οργανισμός λόγω έλλειψης ρευστότητας αφήνει νοσηλευτήρια και ιατρούς απλήρωτους επί μήνες.   Εδώ χρειάζεται η δραστική παρέμβαση του Υπουργείου Υγείας μέσω του Υπουργού Υγείας ούτως ώστε να καθοριστεί σωστά το ύψος του σφαιρικού προϋπολογισμού και να γίνει η πλέον σωστή κατανομή αυτού για να αποφευχθεί η χρεοκοπία του ΓΕΣΥ.   Εδώ βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι χρειαζόμαστε μεικτό σύστημα υγείας για να επιβιώσει το ΓΕΣΥ.

Μεικτό Σύστημα Υγείας

Ένα σύστημα που το θεωρούμε καλύτερο έχει να κάνει με την προσθήκη στο είδη προτεινόμενο σύστημα και των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών.   Την συνύπαρξη δηλαδή Δημόσιου Οργανισμού Ασφάλισης και Ιδιωτικών Ασφαλιστικών Εταιρειών.   Σε καμία περίπτωση δεν προτείναμε ούτε ευνοούμε ένα σύστημα με αποκλειστικά Ιδιωτικές Εταιρείες όπως λανθασμένα αφήνουν να νοηθεί κάποιοι.   Η θέση μας είναι ξεκάθαρη: Συνύπαρξη Δημόσιου φορέα ασφάλισης και ιδιωτικών εταιρειών.  Να έχει ο πολίτης το δικαίωμα της επιλογής.

Το Μεικτό σύστημα δημιουργεί συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού, καλύτερης ποιότητας υπηρεσιών και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης προς όφελος των πολιτών αλλά και της οικονομίας.   Έχει το χαμηλότερο κόστος από όλα τα συστήματα υγείας.   Εδώ υπάρχουν μελέτες όπου το μονοασφαλιστικό σύστημα κοστίζει 7-8% του κρατικού προυπολογισμού, το πολυασφαλιστικό 11% (μόνον ασφάλειες) και το μεικτό σύστημα 5%.  Διασφαλίζει την βιωσιμότητα αλλά και την περαιτέρω βελτίωση τόσο των ιδιωτικών όσο και των δημόσιων νοσηλευτηρίων.   Μειώνει τον όγκο εργασίας των δημόσιων νοσηλευτηρίων προς όφελος της ποιότητας.

Βασική αρχή και εδώ είναι καθολικότητα του συστήματος.   Όλοι οι πολίτες θα είναι ασφαλισμένοι ανεξαρτήτως ηλικίας, ιστορικού ή προϋπαρχόντων νοσημάτων  Μέσω της καθολικής συνεισφοράς θα εξασφαλίζεται η δωρεάν ασφάλιση ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.   Το όλο σύστημα θα ελέγχεται από μια ανεξάρτητη εποπτική αρχή που θα διασφαλίζει την διαφάνεια και την συμμόρφωση όλων στους κανόνες λειτουργίας.

Ο πολίτης πρέπει να έχει ελεύθερη επιλογή ιατρού, νοσηλευτηρίου και ασφαλιστικού φορέα.  Ο δε ιατρός να έχει ελεύθερη επιλογή φαρμάκων κατά τη συνταγογράφηση και χειρουργικού αναλώσιμου στις χειρουργικές επεμβάσεις:

Η ΕΝ.Ι.Κ από το Σεπτέμβριο 2013 μέχρι Μάρτιο του  2014 οργάνωσε τέσσερεις μεγάλες συγκεντρώσεις ιατρών σ’ όλες τις πόλεις της Κύπρου όπου ενημέρωσε αυτούς για τα τεκταινόμενα του ΓΕΣΥ.   Τις 27/06/2014 η ΕΝ.Ι.Κ πραγματοποίησε δημοσιογραφική διάσκεψη στο ‘Hilton Park’ στην Λευκωσία, όπου εκεί έθεσε τις βασικές προϋποθέσεις συμμετοχής των ιδιωτών ιατρών στο ΓΕΣΥ:

1. Απαραίτητη προϋπόθεση για συμμετοχή μας στο ΓΕΣΥ η απόλυτη διοικητική, οικονομική και επιστημονική ΑΥΤΟΝΟΜΗΣΗ των δημοσίων νοσηλευτηρίων πριν την έναρξη του ΓΕΣΥ.
3. Δικαίωμα στους ασθενείς και της απευθείας πρόσβασης σε ειδικό ιατρό χωρίς παραπομπή από οικογενειακό ιατρό με καταβολή μικρού ποσοστού συμπληρωμής. (co-payment)
5. Για να διευκολύνουμε τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) και την ηγεσία του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ) που μεταθέτουν την συζήτηση για τις αμοιβές των ιατρών για το μέλλον, ορίζουμε τις αμοιβές των ιατρών που θα συμμετέχουν στο ΓΕΣΥ όπως να ΜΗΝ είναι κατώτερες των συμφωνημένων τιμών των ιατρικών εταιρειών με τις ασφαλιστικές εταιρείες που έχουν συμφωνηθεί το 2009. Σημειωτέον ότι οι τιμές αυτές δεν έχουν αλλάξει από το 2009 και είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη. Επιπρόσθετα από την 1/1/2015 να υπολογίζεται ανά έτος στις τιμές αυτές αύξηση ίση με το ποσοστό του πληθωρισμού.
7. Διαχωρισμός (ονομαστικά) της αμοιβής του ιατρού από αυτή του νοσηλευτηρίου. Έγκαιρη καταβολή της αμοιβής των ιατρών που θα συμμετέχουν στο ΓΕΣΥ. Όχι πέρα του μηνός.
9. Εάν τηρηθούν αυτές οι προϋποθέσεις, οι ιδιώτες ιατροί που είναι η μεγάλη πλειοψηφία των ιατρών, θα εργαστούν για ένα σωστό, βιώσιμο, ποιοτικό ΓΕΣΥ και θα συνεργαστούν με όλους τους φορείς για το σκοπό αυτό.

Μέσα Σεπτεμβρίου 2014 το Υπουργείο Υγείας απόστειλε στην ΕΝ.Ι.Κ το προτεινόμενο νομοσχέδιο για το ΓΕΣΥ.  Ήδη έχει δημοσιευτεί και στον τύπο.

Το νομοσχέδιο λεει ότι << Kατά τα πρώτα (3) έτη από την έναρξη της λειτουργίας των  Αυτόνομων Οργανισμών τυχόν ελλείμματα στον προϋπολογισμό των Οργανισμών θα καλύπτονται από το κράτος.  Κατά τον 3^ο χρόνο τα οικονομικά των οργανισμών θα επαναξιολογηθούν…>>

Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι :

1. Γιατί τους αποκαλούν αυτόνομους οργανισμούς αφού θα συνεχίζουν να επιχορηγούνται. Η Τρόικα αποδέχεται μόνον την κάλυψη όλων των ελλειμμάτων τον πρώτο χρόνο, των μισών ελλειμμάτων τον δεύτερο χρόνο το ένα τέταρτο των ελλειμμάτων τον 3^ο χρόνο και καθόλου από εκεί και πέρα.
2. Όταν ο πολίτης θα πληρώνει την εισφορά του για το ΓΕΣΥ και στο τέλος του έτους θα πληρώνει και μέσω του κρατικού προϋπολογισμού τα ελλείμματα των δημοσίων νοσοκομείων αυτό ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΙΠΛΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ? Στο τέλος τα δημόσια νοσηλευτήρια θα καταντήσουν ελλειμματικοί ημικρατικοί οργανισμοί όπως το ΡΙΚ και τις Κυπριακές αερογραμμές που είναι επίκαιρες τώρα. Με λίγα λόγια με τις εισφορές του κόσμου θα συνεχίσει να συντηρείται η σημερινή άθλια κατάσταση του δημοσίου και παράλληλα θα αποδυναμωθεί μέχρι να εξαφανιστεί ο ιδιωτικός τομέας.
3. Δεν είναι αθέμιτος ανταγωνισμός έναντι των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων όταν για τα δημόσια νοσηλευτήρια θα καλύπτονται τα ελλείμματα τους στο τέλος του έτους? Από την στιγμή που θα γίνετε αυτό καταργείται η φιλοσοφία του ιδίου του ΓΕΣΥ.   Αυτό αντίκειται στην Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
4. Στο τέλος της τριετίας τα οικονομικά των δημοσίων νοσηλευτηρίων ΘΑ ΕΠΑΝΑΞΙΟΛΟΓΗΘΟΥΝ!! Το προφανές ,γνωρίζοντας και την κυπριακή πραγματικότητα που είναι να μην αλλάξουν αυτό που τους εξυπηρετεί εδώ και δεκαετίες είναι ότι θα ΑΝΑΝΕΩΘΕΙ η κρατική χορηγία….Η ΕΝ.Ι.Κ τον Οκτώβριο του 2014 οργάνωσε την πέμπτη μεγάλη συγκέντρωση της στο ξενοδοχείο Mediterranean στη Λεμεσό η οποία ήτο πάρα πολύ επιτυχής. Εκεί εκφράστηκαν όλες μας οι ανησυχίες για το ΓΕΣΥ όπως αναφέρονται στα νομοσχέδια του Υπουργείου Υγείας που πρόκειται να ψηφιστούν τις 30/11/2014.   Οι ιδιώτες ιατροί κατά κύριο ειδικοί ιατροί είναι το 80% των ιατρών.   Χωρίς αυτούς σχέδιο Υγείας δεν μπορεί να εφαρμοστεί.   Αρχές Νοεμβρίου 2014 προ ολίγων ημερών επιτεύχθηκε κατ’ ιδία συνάντηση του Προέδρου της ΕΝ.Ι.Κ και του Υπουργού Υγείας διάρκειας 3 ωρών όπου εκεί ο κ. Υπουργός άκουσε με μεγάλη προσοχή τις ανησυχίες μας και δέχθηκε να περιλάβει στα νομοσχέδια σχεδόν όλες τις προϋποθέσεις που θέσαμε στη τελευταία συγκέντρωση στη Λεμεσό όπως:2) Να ισχύουν περίπου οι τιμές του 2009 που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ των ασφαλειών και των ιατρικών εταιρειών.   Να πληρώνονται ξεχωριστά οι αμοιβές των ιατρών από τις αμοιβές των νοσηλευτηρίων όπως είναι τώρα με τις ασφάλειες.4) Για την Αυτονόμηση – Ελλείμματα αυτονομημένων νοσηλευτηρίων τον 1^ο χρόνο πλήρης εφαρμογής του ΓΕΣΥ το κράτος θα καλύπτει ολόκληρο το έλλειμμα, τον 2^ον το 50%, τον 3^ον το 25% και 4^ον το 0%.

Η ΕΝ.Ι.Κ πιστεύει στην εφαρμογή ενός σωστού, λειτουργικού, ποιοτικού και βιώσιμου ΓΕΣΥ. Με τίποτε δεν αποδέχεται να μειωθεί το επίπεδο υγείας του πολίτη.   Στην τελευταία συγκέντρωση μας στη Λεμεσό θέσαμε ξεκάθαρα τις προϋποθέσεις συμμετοχής μας στο ΓΕΣΥ.  Η μακρά συνάντηση του Προέδρου της ΕΝ.Ι.Κ που έγινε με τον Υπουργό Υγείας πρόσφατα έθεσε όλα τα σοβαρά προβλήματα που ανακύπτουν εκ του νομοσχεδίου επί τάπητος, κατά την συνάντηση υπήρξε μεγάλη συναντίληψη και σχεδόν οι πλείστες προϋποθέσεις που έχουμε θέσει για να συμμετέχει η ΕΝ.Ι.Κ στο ΓΕΣΥ έχουν επιτευχθεί.   Εάν το νομοσχέδιο για το ΓΕΣΥ ψηφιστεί από την Βουλή των Αντιπροσώπων με τις προϋποθέσεις που έχουμε θέσει για να συμμετέχει η ΕΝ.Ι.Κ στο ΓΕΣΥ, τότε θα μας δώσει το έναυσμα για σκληρή δουλειά προς την επίτευξη ενός σωστού, ποιοτικού και βιώσιμου ΓΕΣΥ.   Εάν δεν ψηφιστεί με τις προϋποθέσεις που έχει θέσει η ΕΝ.Ι.Κ τότε το ΓΕΣΥ θα επιφέρει μεγάλη μείωση του επιπέδου υγείας του Κύπριου πολίτη και θα οδηγήσει τη χώρα σε οικονομική δυσπραγία τα οποία δεν αποδέχεται η ΕΝ.Ι.ΚΕυχαριστώ και όλους εσάς για την προσοχή σας.

Ευχαριστούμε τις Εταιρείες Medochemie και Novagem για την ευγενή χορηγία τους για την αποψινή βραδιά.